Poşet Beyannamesi Nedir, Kimler Vermek Zorunda? 2025’te Dikkat Edilmesi Gerekenler Neler?

Poşet Beyannamesi Neden Veriliyor?

Türkiye’de 1 Ocak 2019 itibarıyla yürürlüğe giren plastik poşet düzenlemesi, çevre kirliliğini azaltmak ve geri dönüşüm oranlarını artırmak amacıyla hayata geçirildi. Bu kapsamda, marketler ve diğer perakende satış yapan işletmeler, poşetleri ücretli olarak müşteriye sunmakta ve elde edilen gelirlerin belirli bir kısmını devlete aktarmaktadır. İşte bu gelirin takibi ve kontrolü için poşet beyannamesi verilmesi zorunludur. Bu beyanname, işletmelerin sattıkları plastik poşet sayısını, birim fiyatlarını ve devlet payını içeren verileri içerir.

Poşet Beyannamesi Kimler İçin Zorunlu?

Poşet beyannamesi, plastik poşetleri satış noktasında tüketiciye sunan tüm gerçek ve tüzel kişiler için geçerlidir. Özellikle zincir marketler, mağazalar, eczaneler, kırtasiyeler ve benzeri işletmeler, belirli kriterleri sağlamaları hâlinde bu yükümlülüğe tabidir. Ancak sadece plastik poşetleri kullanıma sunanlar değil, aynı zamanda ücretsiz poşet dağıtan işletmelerin de beyanda bulunması gerekebilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, faaliyet türüne göre poşet beyannamesi verme zorunluluğunun değişebileceğidir. Gelir İdaresi Başkanlığı ve Bakanlık sistemleri entegre çalıştığı için verilmeyen beyannameler sistem uyarısı oluşturabilir.

2025’te Poşet Beyannamesi Ne Zaman Verilecek?

Poşet beyannamesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın e-Çevre Bilgi Sistemi üzerinden üçer aylık dönemlerde verilir. Yani yılda dört kez beyanname verilmesi gerekir. 2025 yılı için bu dönemler sırasıyla şu şekildedir: Ocak-Mart dönemi için Nisan ayında, Nisan-Haziran dönemi için Temmuz’da, Temmuz-Eylül için Ekim’de, Ekim-Aralık için ise Ocak ayında beyanname verilmelidir. Her bir dönemin sonunu takip eden ayın 15’ine kadar beyan verilmesi zorunludur. Bu tarihler kaçırıldığında, idari para cezası uygulanabilir.

Poşet Beyannamesi Nasıl Verilir?

Poşet beyannamesi, e-Çevre sistemine kayıtlı kullanıcı hesapları üzerinden elektronik ortamda doldurularak sunulur. Beyan sırasında, işletmenin o dönem boyunca sattığı poşet sayısı, adet başına satış fiyatı ve ödenen çevre katkı payı gibi bilgiler sisteme girilir. Ayrıca, belge yükleme ve geçmiş dönem beyanlarını görüntüleme gibi fonksiyonlar da mevcuttur. Sistemde beyan vermeyen işletmeler, denetimlerde sorun yaşayabilir veya çevre katkı payı cezası ile karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle poşet beyannamesi süreci, işletmelerin düzenli olarak takip etmesi gereken bir sorumluluktur.

Poşet Beyannamesi Verilmezse Ne Olur?

Poşet beyannamesi vermeyen veya eksik beyan eden işletmelere, 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında idari yaptırımlar uygulanabilir. Bu yaptırımlar arasında para cezaları başta gelir. Ayrıca, beyan yükümlülüğünü düzenli yerine getirmeyen işletmelerin sistemden tespit edilmesi durumunda, geriye dönük denetim ve ceza süreçleri de başlatılabilir. Dolayısıyla beyannamenin zamanında, eksiksiz ve doğru bilgilerle verilmesi çevresel sorumluluk kadar finansal bir gereklilik olarak da görülmelidir.

Sonuç: Poşet Beyannamesi 2025’te de İşletmeler İçin Yasal Bir Yükümlülük

Poşet beyannamesi, yalnızca çevre koruma bilinci açısından değil, aynı zamanda yasal yükümlülükler açısından da önemlidir. 2025 yılında işletmelerin bu sürece daha fazla dikkat etmesi, cezai riskleri ortadan kaldıracak ve çevreye olan sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlayacaktır. Unutulmamalıdır ki, çevreye saygı yalnızca bireysel değil, kurumsal bir görevdir. Poşet kullanımının sistemli şekilde izlenmesi ve beyan edilmesi, bu görevin bir parçasıdır.