Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Nedir ve Süresi Ne Kadardır?

Türkiye’de şeffaflık ilkesinin güçlendirilmesi ve kara para aklama ile mücadele kapsamında, işletmelerin gerçek faydalanıcı bildirimi yapma zorunluluğu bulunmaktadır. Peki, gerçek faydalanıcı bildirimi süresi nedir, kimler bildirim yapmakla yükümlüdür ve yapılmadığında hangi cezalar uygulanır? İşte 2025 yılı itibarıyla güncel bilgiler...

Gerçek Faydalanıcı Ne Anlama Gelir?

Gerçek faydalanıcı, bir şirket veya tüzel kişiliğin arkasındaki gerçek kişiyi ifade eder. Yani, şirket hissedarları veya ortaklık yapısı üzerinden işletmeyi fiilen kontrol eden kişilerdir. Vergi dairesine yapılan gerçek faydalanıcı bildirimi, bu kişilerin resmi kayıtlarda görünmesini sağlar.

Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Kimler Verecek?

Gerçek faydalanıcı bildirimi verme yükümlülüğü, hem tüzel kişiler hem de belirli durumlarda şahıs işletmeleri için geçerlidir.

Sermaye şirketleri (Anonim, Limited vb.)
Kooperatifler, dernek ve vakıflar
Yabancı ortaklı şirketler
Şahıs firmaları (faaliyet türüne göre)

Özellikle yeni kurulan şirketlerde gerçek faydalanıcı bildirim süresi, kuruluş işlemlerinin ardından en geç 1 ay içerisinde yapılmalıdır.

Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Süresi Nedir?

Mevzuata göre gerçek faydalanıcı bildirimi süresi, her yıl Temmuz ayı sonuna kadar verilmesi gereken yıllık bildirimlerle birlikte işlemektedir.

Ayrıca bazı özel durumlarda da sürelere dikkat edilmelidir:

Yeni kurulan şirketlerde → Kuruluş tarihinden itibaren 1 ay içinde.
Hisse devri gerçek faydalanıcı bildirimi süresi → Devir işlemi tamamlandıktan sonra 1 ay içinde.
Sermaye artırımı gibi ortaklık yapısını değiştiren durumlarda → Değişikliğin gerçekleşmesinden itibaren 1 ay içinde.

Bu süreler içerisinde bildirim yapılmaması halinde idari cezalar uygulanmaktadır.

Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Nasıl Yapılır?

Gerçek faydalanıcı bildirimi nasıl yapılır? sorusunun cevabı oldukça nettir:

Bildirimler Dijital Vergi Dairesi üzerinden elektronik ortamda yapılır.
Şirketin vergi numarası ve yetkili kişiler üzerinden giriş yapılır.
Gerçek faydalanıcı bildirimi formu eksiksiz doldurulur.
Hissedarlar, ortaklık payları ve kontrol ilişkileri doğru şekilde beyan edilir.

Yanlış veya eksik bildirim yapılması durumunda da cezai yaptırımlar söz konusudur.

Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Hangi Değişikliklerde Yapılır?

Şirketlerde ortaklık yapısında veya yönetim kontrolünde değişiklik olduğunda bildirim yenilenmelidir. Bu kapsamda;

Hisse devri,
Sermaye artırımı,
Ortak eklenmesi veya çıkarılması,
Kontrol gücünü değiştiren işlemler

gerçek faydalanıcı bildirimini zorunlu hale getirir.

Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Yapılmazsa Ne Olur?

Gerçek faydalanıcı bildirimi yapılmazsa, Vergi Usul Kanunu kapsamında ciddi cezalar uygulanmaktadır.

Gerçek faydalanıcı bildirimi cezası, 2025 yılı itibarıyla özel usulsüzlük cezası tutarında kesilmektedir.
Yanıltıcı veya eksik bildirimlerde aynı cezalar geçerli olur.
Tekrar eden ihlallerde ceza tutarları katlanarak artar.

Bu nedenle işletmelerin bildirim sürelerini yakından takip etmeleri kritik öneme sahiptir.

Şahıs Firmalarında Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Nasıl Yapılır?

Şahıs işletmeleri için de gerçek faydalanıcı bildirimi zorunluluğu bulunabilir. Özellikle farklı ortaklık yapısı varsa ya da şahıs firması adına başka kişiler işlem yapıyorsa bu bildirim yapılmalıdır. Süreç yine dijital vergi dairesi üzerinden gerçekleşir.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Gerçek faydalanıcı bildirimi her yıl verilecek mi?
Evet, her yıl Temmuz ayı sonuna kadar yıllık bildirim yapılması gerekir.

2. Gerçek faydalanıcı bildirimi süresini kaçırırsam ne olur?
Süre aşımı halinde özel usulsüzlük cezası uygulanır.

3. Hisse devri olduğunda gerçek faydalanıcı bildirimi süresi nedir?
Hisse devrinden itibaren 1 ay içinde yeni bildirim yapılmalıdır.

4. Sermaye artırımı yapılırsa gerçek faydalanıcı bildirimi gerekir mi?
Evet, sermaye artırımında ortaklık yapısı değiştiği için yeni bildirim yapılması zorunludur.