Şirket Alım-Satımı ve Değer Tespiti Üzerine

Bu ülkede, insanların kendi insanına neden güvenmediğini anlamakta zorlanıyorum.
Oysa dünya genelinde şirket alım-satımı çok yaygın bir uygulamadır. Şirketler alınır, büyütülür ve değerine ulaştığında satılır. Bu, iş dünyasının doğasında vardır.

Ancak ülkemizde bu durum pek görülmez. Şirket kurarız, yıllarca emek veririz, belli bir seviyeye getiririz fakat istediğimiz ölçüde büyütemeyiz. Daha da önemlisi, çoğu zaman büyümesine bilinçli olarak izin vermeyiz. Çünkü içimizde, “Büyürse kontrolümüzden çıkar” korkusu vardır.

Oysa tüm dünyada bu süreç farklı işler. Bu alanda adeta “sihirbaz” diyebileceğimiz girişimciler vardır: Şirketi kurarlar, belli bir seviyeye getirirler, değerini bulduğunda satarlar. Şirketi satın alan yeni sahipler ise mevcut potansiyeli daha yukarılara taşır, zamanı geldiğinde onlar da satar. Bu döngü, global iş dünyasında çok doğal karşılanır.

Bu satış ve satın almaların yoğunluğu, borsaların oluşmasının da temel nedenlerinden biridir. Yurt dışında kimse “Bu şirket çocuklarıma kalsın, onlar büyütsün” mantığıyla şirket kurmaz. Asıl amaç, piyasadaki ihtiyaçları görüp şirketi bu ihtiyaca göre inşa etmek ve değerine ulaştığında satmaktır. Elde edilen sermaye ile yeni fırsatlara yönelinir.

Aslında bu işin özünde üç adım vardır:

  1. Piyasayı görmek – Eksiklikleri, boşlukları tespit etmek.

  2. Şirketi kurmak ve büyütmek – Potansiyeli ortaya çıkarmak.

  3. Değerinde satmak – Sermayeyi güvence altına alıp yeni girişimlere başlamak.

Bizde ise çoğu zaman durum farklıdır: Şirket kurar, yıllarca çalışır ama çok az mesafe kat ederiz. Buna rağmen kendi gözümüzde devasa holdingler kurduğumuz yanılgısına kapılırız.

Oysa şirket kurmaktan veya şirket alıp satmaktan korkmamak gerekir. Satış, girişimcinin eline yeni bir sermaye kaynağı verir. Bu sermaye ile başka şirketler kurtarılabilir, yeni alanlarda girişimler başlatılabilir.

Piyasa fırsatlarla dolu. Önemli olan, bu fırsatları görebilecek bakış açısını geliştirmek ve harekete geçmektir. Haydi, şirketleşmeye ve şirket kurtarmaya odaklanalım.

Daha fazla bilgi, uzmanlık gerektiren konularda tarafımdan ayrıca sunulabilir.

Yazarımızın Diğer Paylaşımları