Kimler Bilanço Esasına Göre Defter Tutmak ve E-Deftere Geçmek Zorunda?

Vergi mevzuatına göre işletmelerin tutacakları defterler, büyüklüklerine ve faaliyet alanlarına göre farklılık göstermektedir. 2025 yılı itibarıyla bilanço esasına göre defter tutma hadleri ve e-defter geçiş zorunluluğu yeniden güncellenmiştir. Peki kimler bilanço esasına göre defter tutmak zorundadır, hangi defterler e-defter olarak tutulabilir ve e-deftere geçiş şartları nelerdir?
Bilanço Esasına Göre Hangi Defter Tutulur?
Bilanço esasına göre defter tutma, işletmelerin mali durumlarını ayrıntılı şekilde kaydetmesini sağlayan yöntemdir. Bu kapsamda yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defteri tutulmak zorundadır. Bilanço esasına göre defter tutanlar, ticari kazançlarını Vergi Usul Kanunu’nda (VUK) belirlenen esaslara göre beyan eder.
Kimler Bilanço Esasına Göre Defter Tutmak Zorundadır?
2025 yılı itibarıyla bilanço esasına göre defter tutma hadleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenmiştir.
Yıllık satış hasılatı veya iş hacmi belirlenen sınırları aşanlar,
Yeni kurulan sermaye şirketleri,
Vergi Usul Kanunu gereği işletme hesabı esasını aşan işletmeler,
bilanço esasına göre defter tutma zorunluluğu kapsamına girer.
Hangi Defterler E-Defter Olarak Tutulabilir?
E-defter uygulaması, klasik kâğıt defterlerin elektronik ortamda tutulmasına imkân sağlar. 2025 yılı için e-deftere geçme zorunluluğu bulunan işletmeler şu defterleri dijital ortamda düzenler:
Yevmiye defteri
Defteri kebir
E-defter, elektronik imza ve mali mühür ile imzalanarak Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilir.
2025’te Kimler E-Deftere Geçecek?
E-defter geçiş hadleri 2025 yılı için güncellenmiştir. Buna göre:
Brüt satış hasılatı belirlenen sınırları aşan mükellefler,
E-fatura uygulamasına geçen işletmeler,
Özel sektör ve bazı kamu ihalelerine giren firmalar,
e-defter kullanmak zorundadır.
Yeni işe başlayan işletmeler için ise e-defter başvuru süresi kuruluştan itibaren belirlenen süreler içerisinde yapılmalıdır.
E-Defter Kimler İçin Zorunlu?
2025 yılı itibarıyla:
Bilanço esasına göre defter tutma zorunluluğu bulunan işletmeler,
Belirlenen ciro ve aktif büyüklük sınırlarını aşan firmalar,
Elektronik belge uygulamalarına dahil olan mükellefler,
e-defter kullanmakla yükümlüdür.
E-deftere geçmeyen veya e-defter başvurusu geç yapılan işletmeler, usulsüzlük cezalarıyla karşı karşıya kalabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Bilanço esasına göre defter tutma hadleri 2025’te ne kadar oldu?
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından her yıl yeniden belirlenir. 2025 yılı için ciro ve aktif büyüklük esas alınmaktadır.
2. E-defter başvurusu geç yapılırsa ne olur?
Geç başvuru yapan işletmeler usulsüzlük cezalarıyla karşılaşır ve eksik yükümlülükler için idari yaptırımlar uygulanır.
3. Yeni kurulan şirketler ne zaman e-deftere geçmek zorunda?
Yeni işe başlayan sermaye şirketleri, kuruluş yılını takip eden hesap döneminde e-deftere geçmek zorundadır.
4. E-deftere geçiş için hangi belgeler gerekir?
Mükelleflerin mali mühür veya elektronik imza sahibi olması ve Gelir İdaresi Başkanlığı e-defter başvurusunu yapması gerekir.