İklim Kanunu Nedir, Türkiye’yi ve Dünyayı Nasıl Etkileyecek?
İklim Kanunu Nedir?
İklim kanunu, devletlerin iklim değişikliği ile mücadele için yasal taahhütlerini ortaya koyduğu ve uygulama çerçevesini belirlediği temel metindir. Türkiye’de yürürlüğe giren 7552 sayılı İklim Kanunu, TBMM tarafından kabul edilmiş ve Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu kanun, özellikle şu alanlarda düzenlemeler içermektedir:
Karbon salımının azaltılması
Sınırda karbon düzenlemesi
Emisyon ticaret sisteminin kurulması
Yeşil dönüşüm teşvikleri
Kurumsal raporlama ve sürdürülebilirlik standartları
İklim Kanunu Kabul Edilirse Ne Olur?
İklim kanunu onaylanırsa ne olur? sorusuna verilecek ilk yanıt, Türkiye’nin uluslararası yükümlülüklerini yasal güvence altına almasıdır. Kanunun uygulanması hâlinde:
Sanayi tesisleri ve enerji üreticileri için karbon salımı sınırlandırılacaktır.
Emisyon izin belgesi olmayan firmalar cezai yaptırımlarla karşılaşacaktır.
Yeşil yatırımlar, devlet destekleriyle teşvik edilecektir.
İklim raporlaması zorunlu hâle gelecek, özellikle büyük ölçekli şirketler yıllık çevresel etki beyanı sunacaktır.
Bu nedenle, iklim kanununun faydaları, uzun vadede çevresel sürdürülebilirliği sağlarken, kısa vadede özellikle sanayi sektörüne bazı mali yükümlülükler getirebilir.
İklim Kanunu Maddeleri ve Resmî Gazete Yayını
TBMM İklim Kanunu maddeleri, toplamda 29 ana başlık altında toplanmıştır. İklim kanunu Resmî Gazete duyurusuna göre bu maddeler:
Karbon emisyonu sınırları
Emisyon ticareti sistemi (ETS)
Karbon fiyatlandırma mekanizmaları
Sektörel uyum stratejileri
Eğitim ve farkındalık faaliyetleri
İklim kanunu PDF formatında resmigazete.gov.tr üzerinden erişime açıktır. İklim kanunu maddeleri, hem çevre politikası hem de ekonomik planlama açısından çok sayıda sektörü doğrudan ilgilendirmektedir.
İklim Kanunu Kabul Eden Ülkeler Hangileri?
İklim kanunu kabul eden ülkeler, özellikle Avrupa Birliği ülkeleridir. Almanya, Fransa, Hollanda, İsveç gibi ülkeler kendi iklim yasalarını yürürlüğe sokmuştur. Ayrıca AB Yeşil Mutabakatı kapsamında tüm üye ülkeler karbon nötr hedeflerine ulaşmak için yasal düzenlemeler yapmaktadır.
Türkiye, bu ülkelerle ticaret ilişkisini sürdürmek ve Paris İklim Anlaşması 2025 hedeflerine uyum sağlamak için iklim kanunu çıkaran ülkeler arasında yerini almıştır.
Paris İklim Anlaşması Nedir (2025 Günceli)?
Paris İklim Anlaşması, 2015 yılında imzalanmış, Türkiye ise 2021 yılında resmi olarak onaylamıştır. Anlaşmanın temel hedefleri:
Küresel sıcaklık artışını 1,5 °C ile sınırlamak
Emisyonları 2050 yılına kadar sıfıra indirmek
Gelişmekte olan ülkeleri finansal olarak desteklemek
Ulusal katkı beyanlarıyla (NDC) ülkelerin karbon azaltım planlarını beyan etmesi
2025 itibarıyla Paris Anlaşması, ülkelerin taahhütlerini raporladığı ve uygulama performanslarının denetlendiği bir yapıya kavuşmuştur. Türkiye’nin 2053 net sıfır karbon hedefi, bu anlaşmayla doğrudan bağlantılıdır.
İklim Kanununun Faydaları ve Zararları Neler?
Faydaları:
Çevresel sürdürülebilirliği artırır.
Uluslararası ticarette rekabet avantajı sağlar.
Yeşil yatırımları ve istihdamı destekler.
Karbon salımını düşürerek halk sağlığını korur.
İklim Kanunu ile Türkiye Yeni Bir Döneme Giriyor
7552 sayılı iklim kanunu, iklim kanunu nedir sorusuna verilen teorik cevabın pratiğe dökülmüş hâlidir. Türkiye, hem Paris İklim Anlaşması'na uyum sağlamak hem de yeşil dönüşüm sürecini hızlandırmak amacıyla bu yasayı uygulamaya koymuştur. Ancak iklim kanunu zararları ve uygulama zorlukları da göz ardı edilmemelidir. Şirketlerin ve bireylerin bu sürece hızla adapte olması, iklim yasasının başarılı olmasında belirleyici rol oynayacaktır.
