15510 SGDP Nedir? Emekli Çalışanlar İçin Bu Kod Ne Anlama Geliyor?
15510 SGDP Kodu Hangi Durumda Kullanılır?
SGK’da yer alan 15510 SGDP kodu, sosyal güvenlik destek primi kapsamında sigortalı olarak çalışan emekliler için kullanılır. Yani bir kişi emekli olduktan sonra özel sektörde ücretli bir işte çalışmaya devam ediyorsa, bu çalışması “normal sigortalılık” değil “destek primi” kapsamında değerlendirilir. Bu nedenle işverenin bu kişileri “15510 - Sosyal Güvenlik Destek Primi” koduyla SGK'ya bildirmesi gerekir. Bu kod, bordro sistemlerinde çalışan statüsünün doğru şekilde sınıflandırılmasını sağlar.
15510 SGDP Ne Tür Primleri Kapsar?
15510 SGDP kapsamında çalışanlar için kısa vadeli sigorta kolları (örneğin iş kazası ve meslek hastalığı) ile uzun vadeli sigorta kolları (emeklilik, yaşlılık) primi ödenmez. Bunun yerine sadece SGDP primi alınır. 2025 yılı itibarıyla bu prim oranı işveren payı olarak %24,5 seviyesindedir. Çalışanın kendisinden herhangi bir prim kesintisi yapılmaz. Yani emekli bir çalışan için ödenen SGK primi yalnızca işveren tarafından karşılanır. İşverenin ödemesi gereken bu tutar, 15510 SGDP kodu üzerinden beyan edilir ve sistemde ayrıca raporlanır.
Emekli Çalışanlar İçin 15510 SGDP Zorunlu mudur?
Evet. Eğer bir emekli, sosyal güvenlik sistemine tabi şekilde özel sektörde çalışmaya devam ediyorsa, işverenin bu kişiyi 15510 SGDP koduyla SGK'ya bildirmesi zorunludur. Aksi takdirde hem prim borcu hem de usulsüzlük cezası riski doğabilir. Bu kod yalnızca sosyal güvenlik destek primi kapsamında olan kişiler için geçerlidir. Normal sigortalı çalışanlar ya da kamu emeklileri için farklı bildirim kodları kullanılır. Bu nedenle işverenlerin hangi çalışanın hangi kodla bildirileceğini net biçimde bilmesi büyük önem taşır.
15510 SGDP ve Emekli Çalışan Hakları Arasında Nasıl Bir İlişki Var?
15510 SGDP kodu ile bildirilen çalışanlar, aktif sigortalılarla aynı sosyal haklara sahip değildir. Örneğin bu çalışanlar için işsizlik sigortası primi yatırılmaz ve bazı hallerde kıdem tazminatı hesaplamaları farklılık gösterebilir. Ancak bu kişilerin iş kazası geçirmesi halinde SGK yine de sağlık ve geçici iş göremezlik ödemesi yapar. Ayrıca, 15510 SGDP ile çalışan bir kişi, yeniden emekli aylığı bağlatmak gibi bir hak elde etmez. Bu durum, çalışanın zaten emekli aylığı aldığı ve bunun devam ettiği anlamına gelir.
2025 Yılında 15510 SGDP Bildirimi Nasıl Yapılır?
2025 yılı itibarıyla SGK e-Bildirge sistemi üzerinden yapılan prim bildirimi sırasında, emekli çalışanlar için 15510 SGDP kodu seçilerek, prime esas kazanç tutarı beyan edilir. Asgari ücretteki artışlar doğrultusunda bu bildirimin matrahı da artar. Brüt asgari ücretin 20.002 TL olduğu 2025 yılında, 15510 SGDP kapsamında bir çalışan için işverenin ödeyeceği prim tutarı yaklaşık 4.900 TL civarındadır. Ancak bu tutar, çalışanın brüt maaşına göre değişiklik gösterir.
Sonuç: 15510 SGDP Kodu Emekli Çalışanlar İçin Kritik Bir Tanımlamadır
15510 SGDP, bordro ve insan kaynakları süreçlerinde emekli çalışanların yasal statüsünü belirleyen, işverenlerin SGK yükümlülüklerini doğrudan etkileyen teknik bir koddur. Doğru şekilde bildirilmeyen her çalışan, işveren açısından mali risk yaratabilir. Bu nedenle 2025 yılında emekli personel çalıştıran tüm işverenlerin SGK sistemindeki bu kodun anlamını, kapsamını ve uygulama esaslarını bilmesi büyük önem taşır.
