Yeni Doğum İzni Düzenlemesi Nedir? Doğum İzni Ne Kadar Olacak?

Türkiye’de doğum izni sürelerine ilişkin yapılması planlanan yeni düzenleme, hem kamu hem de özel sektörde çalışan kadınlar tarafından yakından takip ediliyor. Mevcut uygulamada 8+8 olmak üzere toplam 16 hafta olan doğum izni süresinin 24 haftaya çıkarılması yönünde bir çalışma bulunuyor. Ancak bu düzenleme henüz kesinleşmiş değil; ilgili taslak çalışmanın TBMM’ye sunulması planlanıyor.

Bu yazıda, “doğum izni 24 hafta oldu mu?”, “doğum izni özel sektör için ne ifade ediyor?”, “memur doğum izni nasıl etkilenecek?”, “babalık izni kaç gün olacak?” gibi en çok sorulan soruları güncel bilgiler ışığında yanıtlıyoruz.

Doğum İzni 24 Hafta Oldu mu? Yeni Düzenlemenin Son Durumu Ne?

Yeni çalışmaya göre doğum izninin toplamda 16 haftadan 24 haftaya çıkarılması planlanıyor. Ancak:

• Düzenleme henüz yürürlüğe girmedi,

• Taslak çalışmanın TBMM’ye sunulması bekleniyor,

• Resmî Gazete’de yayımlanmadan kesinleşmiş sayılmayacak.

Bu nedenle “doğum izni 24 hafta oldu” ifadesi yerine, “24 haftaya çıkarılması planlanıyor” demek daha doğru bir yaklaşım.

Doğum İzni 4 Ay mı, 6 Ay mı Olacak?

Mevcut uygulamaya göre:

• Doğum öncesi izin: 8 hafta

• Doğum sonrası izin: 8 hafta

• Toplam: 16 hafta (4 ay)

Yeni taslak düzenleme kabul edilirse:

• Doğum öncesi izin: 8 hafta (aynı)

• Doğum sonrası izin: 16 hafta

• Toplam: 24 hafta (6 ay)

Yani doğum sonrası izin süresi iki katına çıkmış olacak. Fakat tekrar belirtmekte fayda var: Bu artış henüz kesinleşmiş değil.

Yeni Doğum İzni Kimleri Kapsayacak?

Taslak çalışmaya göre düzenleme geniş bir çalışan kitlesini kapsıyor. Buna göre 24 haftalık analık izninden yararlanacak gruplar şöyle planlanıyor:

• Memurlar (657 doğum izni)

• İşçiler

• Askeri personel

• Hakim ve savcılar

• KİT çalışanları

• Akademisyenler

Yani memur doğum izni ile özel sektör doğum izni arasında fark kalmayacak; tüm kadın çalışanlar için eşit ve genişletilmiş analık izni uygulanacak.

Doğum İzni Özel Sektörde Nasıl Değişecek?

Özel sektörde de mevcut 16 haftalık analık izni uygulanıyor. Düzenleme yasalaşırsa özel sektör çalışanları da:

• 8 hafta doğum öncesi,

• 16 hafta doğum sonrası,

olmak üzere toplam 24 hafta doğum izni kullanabilecek.

Bu noktada “doğum izni özel sektör için kesinleşti” gibi ifadeler yanlış olur. Süre ancak Resmî Gazete’de yayımlandıktan sonra resmen geçerli olur.

Doğum İzni 24 Hafta Ne Zaman Yasalaşacak?

Kamuoyuna açıklanan bilgilere göre:

• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı taslak çalışmayı tamamladı,

• Düzenlemenin yakın dönemde TBMM’ye sunulması bekleniyor,

• Görüşmeler tamamlandıktan sonra Resmî Gazete’de yayımlanması halinde yürürlüğe girecek.

Bu nedenle yeni doğum izni süresiyle ilgili ifadelerde kesin tarihlerden kaçınmak gerekiyor.

Doğum İzni Hesaplama Nasıl Yapılır? (Mevcut Durum)

Bugün yürürlükte olan kurala göre:

• Çalışan kadınlar 32. haftadan itibaren doğum iznine çıkabiliyor.

• İsteyen çalışan, doktor onayıyla 37. haftaya kadar çalışıp doğum sonrası iznini uzatabiliyor.

• Doğumdan sonra 8 hafta analık izni uygulanıyor.

Peki düzenleme yasalaşırsa doğum izni hesaplama nasıl değişecek?

Taslak çalışmaya göre:

Ancak bu tablo henüz kesinleşmiş hesaplama yöntemi değildir.

657 Doğum İzni Nasıl Etkilenecek? (Memur Doğum İzni)

Mevcut durumda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre memurlar:

• Doğumdan önce 8 hafta,

• Doğumdan sonra 8 hafta

olmak üzere toplam 16 hafta izin kullanıyor.

Yeni çalışma yürürlüğe girerse memur doğum izni de:

• 8 + 16 = 24 hafta olacak şekilde düzenlenecek.

Bu, memur doğum izni (657 doğum izni) için önemli bir değişiklik anlamına geliyor.

Babalık Doğum İzni Kaç Gün Olacak?

Mevcut durumda:

• İş Kanunu’na tabi çalışan babalar: 5 gün,

• Memurlar: 10 gün,

babalık izni kullanıyor.

Yeni çalışmada tüm personel statüleri için 10 gün babalık izni öneriliyor.

Yine altını çizelim: Düzenleme henüz kesinleşmiş değil.

Koruyucu Ailelere Yeni İzin Hakkı Geliyor mu?

Taslak düzenlemeye göre, ilk kez:

• 3 yaşından küçük çocuk için koruyucu aile olan memur, işçi ve askeri personele 10 günlük izin verilmesi planlanıyor.

Bu madde, aile odaklı sosyal politikaların güçlendirilmesi açısından önem taşıyor.

32 Haftadan Önce Doğum İznine Çıkılır mı?

Mevcut düzenlemeye göre çalışan kadınlar 32. haftadan önce doğum iznine çıkamıyor. Ancak:

• Sağlık sorunları,

• Doktor raporu,

gibi özel durumlar varsa daha erken izin başlatılabiliyor.

Yeni düzenleme bu konuda bir değişiklik öngörmüyor; doğum öncesi izin süresi 8 hafta olarak korunuyor.

Doğum İzni Resmî Gazete’de Ne Zaman Yayımlanacak?

Düzenleme TBMM’den geçtikten sonra Resmî Gazete’de yayımlanması halinde yürürlüğe girecek.
Şu anda taslak aşamasında olduğu için Resmî Gazete’de bir yayımlanma metni bulunmuyor.

Doğum İzni 1 Yıl Olacak mı?

Zaman zaman kamuoyunda “doğum izni 1 yıl mı oluyor?” şeklinde haberler gündeme geliyor. Ancak şu an için:

• Doğum izninin 1 yıla (52 hafta) çıkarılmasına yönelik hazırlanan bir taslak bulunmuyor.

• Çalışmanın yalnızca 16 haftalık sürenin 24 haftaya çıkarılmasını kapsadığı ifade ediliyor.

Dolayısıyla bu iddia resmî kaynaklarla doğrulanmış değil.

Doğum İzni Son Dakika: Süreç Nasıl İşliyor?

Güncel bilgilere göre:

• Bakanlıklar arası çalışma tamamlanmak üzere,

• Teklifin kısa süre içinde TBMM’ye sunulması bekleniyor,

• Yeni yılda yürürlüğe girmesi ihtimali bulunuyor.

Ancak hiçbir aşama kesinleşmiş olmadığından “son dakika kesin değişti” ifadesi kullanılmamalı.

Sonuç: Yeni Doğum İzni Düzenlemesi Ne Getiriyor?

Önerilen düzenleme ile amaçlananlar:

• İş–aile yaşamı dengesini güçlendirmek,

• Nüfus artış hızını desteklemek,

• Kamu ve özel sektörde analık izinlerini eşitlemek,

• Babalık iznini personel rejimleri arasında standartlaştırmak,

• Koruyucu ailelere yeni izin hakkı getirmek.

Ancak tüm bu değişiklikler taslak niteliğindedir ve TBMM’de kabul edilip Resmî Gazete’de yayımlanana kadar geçerlilik kazanmaz.

Sıkça Sorulan Sorular

Doğum izni 24 hafta oldu mu?

Hayır. Yalnızca 24 haftaya çıkarılması planlanan bir çalışma var.

Yeni doğum izni kimleri kapsayacak?

Memurlar, işçiler, askerî personel, hakim-savcılar, KİT çalışanları ve akademisyenler dahil tüm kadın çalışanları kapsayacak şekilde planlandı.

Babalık izni kaç gün olacak?

Tüm statüler için 10 gün olarak düzenlenmesi öneriliyor.

Düzenleme ne zaman yürürlüğe girer?

TBMM’nin onayının ardından Resmî Gazete’de yayımlanmasıyla.