Malulen Emeklilik Nedir? Malulen Emeklilikten Kimler, Nasıl Yararlanabilir?

Malulen Emeklilik: 2025 Yılında Kimler, Nasıl Yararlanabilir?

Çalışma hayatı devam ederken ortaya çıkan ciddi sağlık sorunları, sigortalıların çalışma gücünü önemli ölçüde etkileyebilir. Bu gibi durumlarda, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), çalışanların mağduriyetini önlemek amacıyla malulen emeklilik hakkı tanımaktadır. Ancak bu haktan yararlanabilmek için belirli koşulların sağlanması gerekmektedir. Peki, yeni yasaya göre malulen emeklilik şartları nelerdir ve bu süreç nasıl işler? Bu yazımızda, prim gün sayısından sağlık raporu oranlarına, malulen emeklilik maaşı ne kadar sorusundan başvuru sürecine kadar tüm detayları güncel bilgilerle ele alacağız.

2025'te Malulen Emeklilik Şartları Nelerdir?

2025 yılı itibarıyla, sigortalı bir çalışanın SGK kapsamında malulen emekli olabilmesi için karşılaması gereken temel koşullar bulunmaktadır. Bu şartlar, sigortalılık türüne (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) göre küçük farklılıklar gösterse de genel olarak üç ana başlıkta toplanır. İlk olarak, sigortalının en az 10 yıllık sigortalılık süresini tamamlamış olması gerekir. İkinci olarak, bu süre içinde toplamda en az 1800 günle malulen emeklilik için yeterli olan prim ödemesinin yapılmış olması şarttır. Son ve en kritik koşul ise, çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az %60'ını kaybettiğine dair SGK tarafından yetkilendirilen sağlık kurullarından alınmış bir sağlık raporunun bulunmasıdır. Özellikle kadınlarda malulen emeklilik şartları da bu genel koşullara tabidir ve cinsiyete göre bir ayrım bulunmamaktadır.

%40 Raporla Malulen Emekli Olunur Mu?

En çok karıştırılan konulardan biri de maluliyet oranıdır. %40 raporla malulen emekli olunur mu? sorusunun cevabı hayırdır. Malulen emeklilik için aranan yasal şart, çalışma gücündeki kayıp oranının minimum %60 olmasıdır. Ancak, %40 ile %59 arasında engellilik oranına sahip olan sigortalılar, malulen emeklilik yerine "Engelli Hakkıyla Emeklilik" (Vergi İndirimi ile Emeklilik) şartlarından yararlanabilirler. Engelli emekliliği, farklı prim gün sayısı ve sigortalılık süresi koşulları içeren ayrı bir emeklilik kategorisidir. Dolayısıyla, yüzde 40 malulen emeklilik maaşı gibi bir durum söz konusu değildir; bu oranla engelli emekliliği şartları değerlendirilmelidir.

Hangi Hastalıklardan Malulen Emekli Olunur?

SGK, hangi hastalıkların maluliyet sayılacağına ilişkin detaylı bir yönetmelik ve liste yayımlamıştır. Bu liste oldukça geniştir ve tek bir hastalığa odaklanmaktan ziyade, hastalığın kişinin çalışma gücü üzerindeki etkisini esas alır. Listede yer alan bazı ana kategoriler şunlardır: kanser türleri (bazı durumlarda tanı anında), organ nakilleri (böbrek, karaciğer, kalp), MS (Multiple Skleroz), Parkinson, demans, Alzheimer gibi nörolojik hastalıklar, ileri derecede kalp, solunum ve karaciğer yetmezlikleri, uzuv kayıpları ve tedaviye yanıt vermeyen psikiyatrik rahatsızlıklar. Nihai kararı, sigortalının tüm tıbbi belgelerini inceleyen SGK Sağlık Kurulu verir.

Malulen Emekli Olan Maaşı Ne Kadar?

Malulen emeklilik maaşı ne kadar sorusunun net bir cevabı yoktur, çünkü maaş kişiye özel olarak hesaplanır. Maaşın belirlenmesindeki en önemli faktörler; sigortalının toplam prim gün sayısı, prime esas kazançları (brüt maaşı) ve sigortalılık süresidir. Genel olarak, 1800 günle malulen emekli maaşı ne kadar diye merak edenler için, bu maaşın minimum prim günü üzerinden hesaplandığını ve genellikle asgari emekli aylığından düşük olamayacağını belirtmek gerekir. Ancak prim gün sayısı ve kazançları daha yüksek olan bir sigortalının alacağı malulen emeklilik maaşı da doğal olarak daha yüksek olacaktır. Özellikle 3600 malulen emeklilik şartları gibi bir durum bu emeklilik türü için geçerli olmayıp, 1800 gün temel şarttır. Ancak 3600 günden fazla primi olan bir kişinin maaşı, 1800 günü olan bir kişiye göre daha fazla olacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Malulen emeklilik başvurusu reddedilirse ne yapılmalı?

SGK Sağlık Kurulu'nun maluliyet oranını %60'ın altında belirlemesi durumunda başvuru reddedilir. Bu durumda, karara itiraz etme hakkınız bulunmaktadır. Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu'na itiraz edilebilir. Buradan da olumsuz sonuç alınması halinde, konuyu yargıya taşıyarak İş Mahkemeleri'nde dava açma hakkı saklıdır.

2. Malulen emekli olan kişi tekrar çalışabilir mi?

Malulen emekli olduktan sonra aylık alırken tekrar sigortalı olarak çalışmaya başlayan kişilerin emekli aylıkları kesilir. Maluliyet aylığının temel mantığı, kişinin çalışma gücünü kaybetmesi olduğu için, aylık alırken aynı zamanda çalışmak bu durumla çelişir ve yasal olarak mümkün değildir.

3. Başkasının bakımına muhtaç olma durumu maaşı etkiler mi?

Evet. Maluliyet durumunun "başkasının bakımına muhtaç" derecede ağır olduğu tespit edilirse, sigortalılık süresi şartı (10 yıl) aranmaz ve sadece 1800 günle malulen emeklilik için yeterli prim gününün olması koşuluyla aylık bağlanabilir. Bu durum, maaş miktarını doğrudan artırmasa da emekliliğe hak kazanma sürecini kolaylaştırır.

4. Malulen emeklilik için ilk sigorta girişinden sonra mı hastalık çıkmalı?

Evet, bu çok önemli bir kriterdir. Malulen emeklilik şartları arasında en önemlilerinden biri, maluliyete sebep olan rahatsızlığın sigortalının işe ilk başladığı tarihten sonra ortaya çıkmış olmasıdır. İşe girmeden önce var olan kronik veya doğuştan gelen bir rahatsızlık, eğer çalışma gücünü %60'tan fazla etkiliyorsa, bu durum malulen emeklilik kapsamında değil, engelli emekliliği kapsamında değerlendirilir.