İlk Defa İsteğe Bağlı Sigortalı Nasıl Olunur? Kimler Başvurabilir?

Sosyal güvenlik sisteminde herkesin çalışma hayatı boyunca düzenli prim ödeyerek emeklilik ve sağlık güvencesinden yararlanması esastır. Ancak bazı kişiler, çeşitli sebeplerle zorunlu sigortalılık kapsamında yer alamaz. Bu noktada isteğe bağlı sigorta devreye girer. Peki, isteğe bağlı sigortalı olmak için kimler başvurabilir, nasıl başvuru yapılır ve ne kadar prim ödenir? İşte tüm detaylar…

Kimler İsteğe Bağlı Sigortalı Olabilir?

Türkiye’de ikamet eden veya yurt dışında sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde yaşayan Türk vatandaşları, belirli şartları sağladıklarında isteğe bağlı sigortalı olabilir.

İsteğe bağlı sigortalılık için şartlar:

18 yaşını doldurmuş olmak,
5510 sayılı Kanun’a tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmıyor olmak,
Kısmi süreli çalışan veya ayda 30 günden az çalışan olmak,
Kendi sigortalılığı nedeniyle malullük veya yaşlılık aylığı almıyor olmak.

Ayrıca, kanunun yürürlük tarihinden önce isteğe bağlı sigortaya devam edenlerin hakları da otomatik olarak korunur.

İsteğe Bağlı Sigortalı Olmak İçin Nereye ve Nasıl Başvurulur?

İlk defa isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenler, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde yer alan “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” ile ikamet ettikleri yerdeki SGK müdürlüklerine başvurabilir.

Alternatif olarak, e-Devlet üzerinden de hızlı ve kolay şekilde online başvuru yapılabilir.

Daha önce isteğe bağlı sigortası sona ermiş olanların tekrar başvurması içinse yalnızca dilekçe vermeleri yeterlidir.

İsteğe Bağlı Sigortanın Başlangıcı Ne Zaman Olur?

Başvuru yapıldıktan sonra isteğe bağlı sigortalılık, SGK kayıtlarına intikal eden tarihi takip eden günden itibaren başlar. Yani başvurunun resmi olarak sisteme işlenmesi, sigortalılığın başlangıcı açısından kritik önem taşır.

İsteğe Bağlı Sigortada Prim Tutarı Ne Kadar?

İsteğe bağlı sigortalıların ödeyeceği prim, prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında sigortalının kendi beyanına göre belirlenir.

Prim oranı: %32
- %20’si: Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
- %12’si: Genel sağlık sigortası

📌 2025 yılı için en düşük isteğe bağlı sigorta primi aylık 8.321,76 TL’dir.

Önemli nokta: Ait olduğu ayın primleri en geç 12 ay içinde ödenmelidir. Aksi halde prim borcu silinir ve o ay için hizmet süresi sayılmaz.

İsteğe Bağlı Sigortalılık Ne Zaman Sona Erer?

İsteğe bağlı sigortalılık şu durumlarda sona erer:

Sigortalının kendi isteğiyle çıkış talep etmesi,
Emekli aylığı talebinde bulunması,
Sigortalının vefat etmesi.

Sona erme, prim ödenen son günü takip eden günden itibaren geçerlidir.

İsteğe Bağlı Sigortalılık Hangi Statüde Değerlendirilir?

01/10/2008 tarihinden itibaren ilk defa isteğe bağlı sigortalı olanların primleri, 5510 sayılı Kanun’un 4/b (Bağ-Kur) kapsamında değerlendirilir.

Dolayısıyla isteğe bağlı sigortalılık süreleri, Bağ-Kur hizmet süresi olarak sayılır.

İsteğe bağlı sigorta, çalışmayan, kısmi çalışan veya sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde yaşayan Türk vatandaşları için önemli bir emeklilik ve sağlık güvencesi imkânıdır. Başvuru sürecinin kolay olması ve e-Devlet üzerinden yapılabilmesi, bu sistemi erişilebilir hale getirmektedir.

Primlerin zamanında ve düzenli ödenmesi, ileride alınacak emekli maaşı ve sağlık haklarından eksiksiz yararlanmak için kritik önem taşır.