GSS Prim Borcu Nedir? Nasıl Sorgulanır ve Ödenir?

GSS prim borcu nedir, kimleri kapsar ve nasıl ödenir? Gelir testi, borç silme, af ve yapılandırma süreçlerine dair 2025 güncel bilgileri bu rehberde bulabilirsiniz.

GSS Prim Borcu Nedir?

GSS prim borcu, herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayan bireylerin, sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında devlete ödemeleri gereken prim tutarını ifade eder.

Bu borç, sistem tarafından otomatik olarak tescil edilen kişilere gelir testi sonucuna göre belirlenir. Prim borçları zamanında ödenmezse, gecikme faizi uygulanır ve tutar artış gösterir.

Genel Sağlık Sigortası’nın amacı, Türkiye’de ikamet eden her bireyin gelir durumuna bakılmaksızın sağlık hizmetlerinden yararlanmasını sağlamaktır.

GSS Nedir?

Genel Sağlık Sigortası (GSS), Türkiye’de yaşayan her bireyin temel sağlık güvencesini sağlayan zorunlu bir sosyal güvenlik sistemidir.
18 yaşını dolduran her birey bu kapsama alınır. Eğer kişinin başka bir sosyal güvencesi (örneğin işyeri sigortası, emeklilik veya eş üzerinden sağlık güvencesi) yoksa, sistem tarafından otomatik olarak GSS tescili yapılır.

Kişinin gelir durumu belirlenen sınırın üzerinde ise prim ödemesi kendisine aittir. Geliri sınırın altında kalan bireylerin primleri ise devlet tarafından karşılanır.
Bu kapsamda yapılan gelir testleri, bireyin hane gelirinin asgari ücretin üçte birinden az olup olmadığını ölçer.

GSS Prim Borcu Ödeme Nasıl Yapılır?

GSS prim borcu ödemesi için birden fazla yöntem kullanılabilir:

1. e-Devlet Üzerinden Ödeme

  • turkiye.gov.tr adresine giriş yapılır.

  • SGK > Genel Sağlık Sigortası Tescil ve Prim Borcu Sorgulama hizmeti seçilir.

  • T.C. kimlik numarasıyla giriş yaparak borç detayları görüntülenir ve ödeme işlemi tamamlanır.

2. Bankalar ve Vergi Daireleri

Anlaşmalı bankaların internet şubeleri veya mobil uygulamaları üzerinden “SGK Prim Ödemesi” menüsünden GSS borcu ödenebilir.
Ayrıca, bağlı olunan vergi dairesine giderek nakit ya da kredi kartı ile ödeme yapılabilir.

3. Yapılandırma Kapsamında Ödeme

Zaman zaman çıkarılan yapılandırma kanunları ile GSS prim borçları faizsiz veya taksitli şekilde ödenebilir.
Bu durumlarda kişiler, bağlı bulundukları SGK il/ilçe müdürlüklerine başvurarak yapılandırma talebinde bulunabilir.

GSS Prim Borcu Affı Nedir?

Devlet tarafından çıkarılan GSS prim borcu affı, borçlu vatandaşların gecikme faizlerinden veya cezalardan kurtulmasını sağlayan yasal düzenlemelerdir.
Bu düzenlemeler kapsamında:

  • Gecikme faizleri silinebilir,

  • Borç aslı sabit kalabilir,

  • Faizsiz taksitlendirme yapılabilir.

Af uygulamaları Resmî Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girer ve genellikle 2–3 aylık başvuru süreleriyle sınırlıdır.
Başvuru süresi kaçırılırsa af hakkı da kaybedilir.

GSS Prim Borcu Sildirme Şartları

Bazı durumlarda GSS prim borcu tamamen silinebilir. Ancak bunun için SGK’nın belirlediği özel koşulların sağlanması gerekir.

1. Gelir Testi Sonucuna Göre Silme:
Hane geliri asgari ücretin üçte birinden düşükse, kişinin primleri devlet tarafından karşılanır.
Gelir testi sonradan yaptırılmış olsa dahi, geriye dönük borçlar iptal edilebilir.

2. Yanlış Tescil Durumu:
Kişinin hâlihazırda bir sigortası varken sistemde sigortasız görünmesi durumunda SGK’ya başvurularak yanlış tescil düzeltilebilir ve borç iptal edilir.

3. Öğrencilik veya Askerlik Durumu:
25 yaş altı öğrenciler ve askerlik döneminde olan bireyler adına çıkan GSS prim borçları da silinebilir.
Bu kişilerin ilgili belgeleri SGK’ya sunmaları yeterlidir.

GSS Prim Borcu Ödenmezse Ne Olur?

GSS prim borçları ödenmediğinde şu sonuçlarla karşılaşılabilir:

  • Sağlık hizmetlerinden yararlanılamaz,

  • Gecikme faizi uygulanır,

  • Borç vergi dairesine devredilir,

  • E-haciz ve icra işlemleri başlatılabilir,

  • Finansal işlemlerde (örneğin kredi başvurusu) olumsuz etki yaratır.

Bu nedenle borçların düzenli takip edilmesi veya yapılandırma dönemlerinin kaçırılmaması büyük önem taşır.

GSS Prim Borcu Sorgulama Nasıl Yapılır?

1. e-Devlet Üzerinden Sorgulama:
“SGK – Genel Sağlık Sigortası Tescil ve Prim Borcu Sorgulama” ekranı üzerinden T.C. kimlik numarasıyla sorgulama yapılabilir.

2. SGK Müdürlüklerinden Öğrenme:
Kimlik ibraz edilerek doğrudan SGK il veya ilçe müdürlüklerinden borç bilgisi alınabilir.

3. ALO 170 Çağrı Merkezi:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi üzerinden GSS borç bilgileri öğrenilebilir.

Bu yöntemlerle borcun nedeni, toplam tutarı, ödeme geçmişi ve varsa yapılandırma durumu görüntülenebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

1. GSS prim borcu sigortası olan kişiye çıkar mı?
Hayır. Başka bir sigorta (4A, 4B, 4C) kapsamında olan kişilere GSS borcu çıkarılmaz.

2. Öğrencilik süresinde oluşan GSS borcu silinir mi?
Evet. 25 yaş altı öğrenciler için belgeler SGK’ya sunulduğunda borç silinebilir.

3. Gelir testi her yıl yeniden mi yapılmalı?
Hayır. Ancak gelir durumunda değişiklik olursa yeniden test talep edilebilir.

4. Emeklilikten sonra GSS borcu çıkar mı?
Hayır. Emekli olan kişiler GSS kapsamı dışındadır, ayrıca prim ödemezler.

Diğer Makaleler