Pişmanlık ve Islah Müessesesi Nedir?

Pişmanlık ve Islah Müessesesi Neyi Amaçlar?
Pişmanlık müessesesi, vergiye gönüllü uyumu artırmak amacıyla mükelleflere tanınmış bir avantajdır. Amaç; beyan edilmemiş vergilerin vergi idaresi tarafından tespit edilmeden önce mükellef tarafından beyan edilmesini teşvik etmek, böylece vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tahsilatı sağlamaktır.
VUK Madde 371 Kapsamında Pişmanlık Şartları Nelerdir?
Vergi Usul Kanunu’na göre pişmanlık hükümlerinden yararlanmak için aşağıdaki şartların birlikte sağlanması gerekir:
Kendiliğinden beyan: Mükellef vergi dairesine herhangi bir çağrı, yoklama veya inceleme olmadan kendi iradesiyle başvurmalıdır.
Resmi tespitten önce: Vergi ziyaına neden olan durum henüz vergi dairesi veya inceleme elemanları tarafından tespit edilmemiş olmalıdır.
Dilekçe verilmesi: Yazılı dilekçeyle pişmanlık talebinde bulunulmalı ve ilgili beyanname "pişmanlıkla" verildiği belirtilmelidir.
Verginin ve pişmanlık zammının ödenmesi: Beyan edilen vergi tutarı ile birlikte pişmanlık zammı (gecikme zammı oranında hesaplanır) süresinde ödenmelidir.
Pişmanlıkla Beyanname Nasıl Verilir?
Pişmanlıkla beyanname verilirken aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
İnteraktif Vergi Dairesi veya e-Beyanname sistemi üzerinden ilgili beyanname türü seçilir.
"Pişmanlıkla verilmektedir" seçeneği işaretlenir.
Pişmanlık gerekçesi yazılı olarak belirtilir.
Ödeme süresi geçmeden tahakkuk eden vergi ve pişmanlık zammı ödenir.
Hangi Hallerde Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanılamaz?
Pişmanlık müessesesinin kapsamı dışında kalan bazı özel durumlar da mevcuttur. Bunlar:
Vergi incelemesine başlanmış olması
Olayın vergi dairesi veya kamu tarafından tespit edilmesi
İhbar üzerine harekete geçilmiş olması
Suç kastı taşıyan fiillerin tespiti
Bu gibi durumlarda mükellef pişmanlıktan faydalanamaz ve cezalı tarhiyat yapılabilir.
Pişmanlık Dilekçesi Örneği (2025 Güncel)
Konu: Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanma Talebi
Sayın Yetkili,
Vergi Usul Kanunu’nun 371. maddesi kapsamında pişmanlık hükümlerinden faydalanmak suretiyle, (ilgili dönem) ait (beyanname türü) beyanım ekte sunulmuştur. İlgili vergi ve pişmanlık zammını süresinde ödeyerek pişmanlık hükümlerinden yararlanmak istiyorum.
Bilgilerinize arz ederim.
Ad-Soyad / Unvan
Vergi Kimlik No
İmza
Pişmanlık Zammı Nasıl Hesaplanır?
Pişmanlıkla beyan edilen verginin ödenmesi sırasında aylık gecikme zammı oranı esas alınarak pişmanlık zammı hesaplanır. 2025 yılı için bu oran %3,5’tir. Örnek bir hesaplama:
Beyan edilen vergi: 10.000 TL
Gecikme süresi: 2 ay
Pişmanlık zammı: 10.000 TL x 2 x %3,5 = 700 TL
Toplam ödeme: 10.700 TL
Pişmanlıkla Verilen Beyannamelerde Ceza Uygulanır mı?
Hayır. Pişmanlık hükümlerine uygun şekilde verilen beyannamelerde, vergi ziyaı cezası kesilmez. Ancak ödenmeyen veya süresinde ödenmeyen tutarlar için gecikme faizi ve diğer cezai işlemler uygulanabilir.
Islah Kavramı Pişmanlıktan Nasıl Ayrılır?
"Islah", beyanname verildikten sonra tespit edilen hataların düzeltme beyannamesi ile giderilmesini ifade eder. Islah kapsamında yapılan düzeltmeler, eğer hata mükellef aleyhine ise düzeltme yoluyla giderilir. Ancak pişmanlık kapsamı dışında kalır.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Pişmanlıkla beyanname verdim, ödemezsem ne olur?
Pişmanlık hükümleri bozulur, beyanname normal şekilde değerlendirilir ve vergi ziyaı cezası uygulanabilir.
e-Beyanname sisteminde pişmanlık seçeneği nerede?
İlgili beyan türü seçildikten sonra “pişmanlıkla verilmiştir” kutucuğu işaretlenmelidir.
Pişmanlık hakkı her beyanname türü için geçerli mi?
Genellikle KDV, Muhtasar, Gelir ve Kurumlar Vergisi beyannamelerinde uygulanabilir. Ancak istisnalar olabilir, özel durumlarda mali müşavir görüşü alınmalıdır.
Vergi Usul Kanunu’nun 371. maddesi kapsamında düzenlenen pişmanlık ve ıslah müessesesi, mükelleflerin vergi hatalarını cezai işlem görmeden telafi etmesine imkân tanır. Bu yönüyle hem vergi tahsilatına katkı sağlar hem de vergi barışını teşvik eder.
Vergi ile ilgili işlemlerinizde mali müşavir desteği almanız, hak kaybına uğramanızı önleyecektir.