Ar-Ge ve Yazılım Faaliyetlerinde Kur Farkı Gelirleri Nasıl Vergilendirilir?

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (Teknokentler), yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerini desteklemek amacıyla önemli vergi avantajları sunmaktadır. Ancak bu bölgelerde faaliyet gösteren şirketlerin karşılaştığı en kritik sorulardan biri, kur farkı gelir ve zararlarının kurum kazancına nasıl yansıyacağı konusudur.

30 Temmuz 2025 tarihli ve E-38418978-125[4691-2022/5-(i)] sayılı özelge ile bu konu netleştirilmiştir.

Yasal Çerçeve

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesi uyarınca:

Yönetici şirketlerin elde ettikleri kazançlar,
Bölgede faaliyet gösteren mükelleflerin münhasıran bu bölgelerdeki yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları

31.12.2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin ilgili bölümlerinde de istisnanın kapsamı detaylandırılmış, hangi gelirlerin istisna kapsamında olup olmadığına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.

Kur Farkı Gelirleri Hangi Durumlarda İstisna Kapsamında?

Özelgede yapılan açıklamaya göre:

İstisna kapsamında olanlar:
- Teknokent’te yürütülen yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden doğan alacaklara ilişkin kur farkı gelirleri, istisna kapsamındadır.
- Örneğin; Ar-Ge faaliyetiniz sonucu ortaya çıkan bir hizmetten doğan dövizli alacağınız tahsil edilinceye kadar oluşan kur farkı, kurumlar vergisinden istisna edilir.
İstisna kapsamında olmayanlar:
- Banka hesaplarındaki döviz mevcutlarından kaynaklanan kur farkı gelirleri,
- Ar-Ge kapsamı dışındaki ticari işlemlerden doğan kur farkı gelirleri,
- Olağandışı gelirler (ör. nakitlerin değerlendirilmesi sonucu faiz gelirleri, yabancı para değerlemesinden doğan gelirler) istisna kapsamında değildir.

Kur Farkı Zararları Nasıl Değerlendirilecek?

İstisna kapsamındaki faaliyetlerden doğan zararlar, istisna dışı kazançlardan indirilemez. Yani:

Eğer Ar-Ge faaliyetiniz kur farkı zararı doğuruyorsa bu zarar istisna kapsamındaki kazançlardan düşülebilir.
Ancak istisna dışı ticari faaliyetlerinizden elde ettiğiniz kazançlardan bu zararı indirme imkânınız yoktur.

Özelgeden Çıkan Sonuç

📌 Ar-Ge faaliyetlerinden doğan alacaklara bağlı kur farkı gelirleri istisna kapsamındadır.
📌 Banka döviz hesaplarından kaynaklanan kur farkı gelirleri istisna dışıdır.
📌 İstisna kapsamındaki zararlar, istisna dışı kazançlardan indirilemez.

Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler

Gelir ve giderlerin ayrıştırılması: Ar-Ge faaliyetlerinden doğan gelir ve giderlerin, diğer ticari faaliyetlerden ayrı bir şekilde kayıtlarda izlenmesi zorunludur.
Olağandışı gelirlerin takibi: Faiz, döviz değerleme farkları gibi olağandışı gelirlerin istisna kapsamında olmadığı unutulmamalıdır.
Belgelendirme: Kur farklarının istisna kapsamında değerlendirilebilmesi için ilgili işlemin doğrudan Ar-Ge faaliyetinden kaynaklandığının belgelerle desteklenmesi gerekir.

Teknokentlerde faaliyet gösteren şirketler için kur farkı gelir ve zararlarının vergisel açıdan doğru sınıflandırılması büyük önem taşımaktadır. Ar-Ge faaliyetlerinden doğan alacaklara bağlı kur farkları istisna kapsamına girerken, banka döviz hesapları gibi istisna dışı kalemlerden doğan gelirler kurumlar vergisine tabidir.

Bu ayrımın doğru yapılmaması, vergi incelemelerinde risk oluşturabilir. Dolayısıyla şirketlerin kayıt düzenlerini istisna ve istisna dışı faaliyetleri ayırt edecek şekilde oluşturması, hem mali hem de hukuki açıdan güvenli bir uygulama sağlayacaktır.